Dokąd mogą podróżować Kubańczycy bez wizy?

autor: K.Dembicz

Dokąd mogą podróżować Kubańczycy bez wizy?

Takie pytanie zadaje sobie, zapewne od kilku tygodni, tysiące obywateli Kuby mających nadzieję na podróż, często pierwszą w swoim życiu.

Dwu milionowa diaspora kubańska na świecie gwarantuje części z nich sfinansowanie kosztownego transportu i opiekę w pierwszych miesiącach pobytu za granicą. Jednak wielu marzy o wyjeździe, żeby móc zarobić aby poprawić sytuację ekonomiczną swoich najbliższych w kraju i przekonać się jak się żyje gdzie indziej.

Reforma migracyjna, która weszła w życie w dniu dzisiejszym (14 stycznia 2013) gwarantuje teoretycznie możliwość takiego wyjazdu. Otwierając drzwi Kubańczykom w kraju jak i tym na obczyźnie.

Co takiego zmieni się od dzisiaj?

1. Reforma znosi  kosztowne pozwolenia na wyjazd, o które ubiegali się obligatoryjnie obywatele Kuby oraz potrzebę przedstawienia zaproszenia,

2. Kubańczycy aby wyjechać z kraju będą musieli być w posiadaniu ważnego paszportu i wizy kraju przyjmującego,

3. Wydłuża się możliwość pobytu za granicą obywateli kubańskich z 11 do 24  miesięcy (do tej pory pozostanie na pobyt dłuższy niż 11 miesięcy bez pozwolenia równał się z nielegalną emigracją),

4. Znosi się opłaty do których zobligowani byli obywatele Kuby przebywający za granicą jeśli chcieli utrzymać swój prawny status na wyspie,

5. Zezwala się na wyjazd osobom nieletnim po uprzedniej zgodzie opiekunów, na czas do 24 miesięcy,

6. Kubańczycy mieszkający za granicą będą mieli możliwość wjazdu do kraju posługując się kubańskim paszportem, i będą mogli przebywać w nim do 90 dni. Ci którzy mają pozwolenie na zamieszkanie za granicą, będą mogli przebywać w kraju do 180 dni.

7. Normalizuje się wjazd tych Kubańczyków, którzy do tej pory nie mieli prawa wjazdu, czyli tych którzy nielegalnie opuścili kraj po 1994 roku (kiedy weszły w życie porozumienia  migracyjne między USA a Kubą) ale pod warunkiem że przebywali dłużej poza Kubą niż 8 lat,

8. Ten ostatni warunek nie dotyczy osób, które opuściły kraj mając mniej niż 16 lat,

9. Zakaz wjazdu na Kubę utrzymuje się dla tych wszystkich, którzy wyjechali przez Bazę w Guantanamo,

10. Nie mogą wyjeżdżać z kraju wszystkie te osoby, które odbywają służbę wojskową lub jej jeszcze nie odbyły,

11. Repatriacji do kraju podlegają osoby, które z przyczyn humanitarnych muszą odwiedzić Kubę i dzieci poniżej 16 roku życia.

Pomimo tych ułatwień, grupą która będzie musiała otrzymać zezwolenie na wyjazd są osoby reprezentujące szczególnie ważne zawody dla gospodarki Kuby, wojskowi, sportowcy i działacze sportowi. Dokładna lista zawodów nie została jeszcze opublikowana chociaż rząd Kuby zapowiedział, że nie ma na niej lekarzy.

Czy sytuacja na Kubie będzie przypominać ekwadorski exodus sprzed kilku lat, a najbardziej popularnym dowcipem będzie powiedzenie 'ostatni gasi światło?' [el ultimo apaga a lus]. Raczej nie. Powodów jest wiele. Rząd kubański nadal rezerwuje sobie prawo do wstrzymania na granicy wyjazdu osoby, która podlega artykułwi nr 25 Prawa Migracyjnego, jednocześnie gwarantuje sobie prawo kontroli wyjazdów poprzez wydawanie paszportów (wyjazd zagwarantowany mają posiadacze aktualnych dokumentów). Hamulcem mogą być również: wysoki koszt uzyskania paszportu (100 CUC czyli nieco ponad 100 USD), koszty wizy i wysokie koszty podróży (przeciętny Kubańczyk zarabia 25 USD). 

Trzeba dodać iż na Kubie wiele jest osób przekonanych o słuszności rewolucji i chcących zmieniać na lepsze dla przyszłych pokoleń dzisiejszą Kubę. Wielu Kubańczyków pozostało w kraju bądź wraca na Kubę pomimo możliwości stałego zamieszkania w Hiszpanii, USA czy innym zakątku świata. Powód: trudność w zaadoptowaniu się do zachodniego stylu życia i przyzwyczajenie się do życia w ramionach opiekuńczego państwa. Czego najlepszym przykładem lubiana przez wielu bloggerka Yoani Sánchez.

Z pewnością narażone na falę kubańskiej emigracji będą kraje, które nie wymagają od Kubańczyków wizy a ich bliskość geograficzna i kulturowa zapewni obywatelom Kuby możliwość przetrwania. Do takich państw zaliczają się Dominika, Ekwador, Granada, Haiti, St. Cristopher and Nevis, St. Lucia i St. Vincent i Grenadyny.

Na świecie jest jeszcze kilkanaście krajów do których Kubańczycy mogą wjeżdżać bez wizy:

Białoruś, Czarnogóra, Rosja, Serbia, Kambodża, Gruzja, Kirgistan, Laos, Malezja, Malediwy, Mongolia, Singapur, Timor Wschodni, Indonezja, Botswana, Gwinea, Kenia i Namibia a także Seszele i Togo (pobyt do 7 dni).

Na razie trudno powiedzieć jaki będzie scenariusz rozwoju wypadków. Można się spodziewać, że gwałtowna fala emigracji, która dotknie Kubę w 2013 roku będzie mogła liczyć 150 tysięcy osób. Pytanie czy będzie to emigracja stała czy tak jak liczą władze Kuby czasowa o charakterze zarobkowym.

art. 25 mówi co następuje:
Artículo 25: Toda persona que se encuentre en el territorio nacional, no puede salir del país mientras se encuentre comprendida en alguno de los supuestos siguientes:
a) Estar sujeto a proceso penal, siempre que haya sido dispuesto por las autoridades correspondientes. 
b) Tener pendiente el cumplimiento de una sanción penal o medida de seguridad, excepto en los casos que se autorice de forma expresa por el tribunal.
c) Encontrarse sujeto al cumplimiento de las disposiciones sobre la prestación del Servicio Militar.
d) Cuando razones de Defensa y Seguridad Nacional así lo aconsejen.
e) Tengan obligaciones con el Estado cubano o responsabilidad civil, siempre que hayan sido dispuestas expresamente por las autoridades correspondientes.
f) Carecer de la autorización establecida, en virtud de las normas dirigidas a preservar la fuerza de trabajo calificada para el desarrollo económico, social y científico técnico del país, así como para la seguridad y protección de la información oficial.
g) Los menores de edad o incapaces, a quienes les sea revocada la autorización de los padres o representantes legales, formalizada ante Notario Público.
h) Cuando por otras razones de interés público, lo determinen las autoridades facultadas.
i) Incumpla los requisitos exigidos en la Ley de Migración, su Reglamento y en las disposiciones complementarias para salir del país”. 
źródło http://www.granma.cu/LEY-DE-MIGRACION.pdf